Çağdaşlaşma toplum yaşamının hangi yanları üzerinde gelenek gereklerinin yerine zamanın gerekleri insan davranışlarına yol gösterecektir.
Çağlayan Kovanlıkaya / M.S.Ü. Araştırma Görevlisi
Niyazi Berkes, Türkiye’de 1940’lı yıllarda Türk düşün hayatına yeni ve eleştirel bir bakışı getiren ve yerleştiren toplumbilimcilerimizden biridir. Toplum analizlerine farklı fikirler ve tanımlamalar getiren Berkes, çağdaşlaşma konusundaki yazılarında, Türk toplum yapısının Batı toplum modeli karşısındaki durumunu tahlil etmiştir. Tarihsel bir perspektifle ele aldığı Türk toplumunun çağdaşlaşma çabalarını eleştirel bir yaklaşımla tartışmıştır. Berkes’in amacı, toplumun çağdaşlaşma sürecini yorumlamaktır.
Berkes, çağdaşlaşmanın bir sorun olarak görülmesinin topluma batıcı modellerin uygulanmaya başlamasıyla birlikte ortaya çıktığı görüşündedir. Bir yanda Batı’nın gelişme çizgisine yaklaşmaya çalışanlar, diğer yanda Doğu ve İslam geleneklerini, diğer adıyla eski düzeni korumak ve sürdürmek isteyenler arasındaki çatışmanın günümüze kadar devam etmesi Berkes’in "sorun" tahlilini doğrular gözükmektedir. Çağdaşlaşma Türk toplumu için hala bir sorun ise, düşünür bu soruna nasıl bir çözümleme getirmektedir?
MSÜ Sosyoloji Bölümü Notları 